ใจความสำคัญ : สวดแผ่เมตตาให้กับพญางู ๔ ตระกูล ได้แก่ ตระกูลสีเขียว สีทอง สีดำ และสีรุ้ง รวมถึงสัตว์ที่ไม่มีเท้า, สัตว์ ๒ เท้า, ๔ เท้า และสัตว์ที่มีเท้ามาก ขอให้สัตว์ทั้งหลาย จงมีเมตตาอย่าทำอันตรายเรา ผู้ซึ่งมีพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ ที่ทรงคุณอันยิ่งใหญ่คุ้มครองอยู่

อานุภาพ : ป้องกันภัยจากสัตว์มีพิษต่างๆ เช่น งู ตะขาบ แมงป่อง รวมถึงยาพิษจากผู้คิดร้าย

ประวัติ : สมัยหนึ่ง ขณะที่พระพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ วัดพระเชตวัน เมืองสาวัตถี ภิกษุรูปหนึ่งถูกงูกัดมรณภาพ พระพุทธองค์ทรงทราบจึงตรัสให้ภิกษุทั้งหลายเรียนเอามนต์ป้องกันอสรพิษที่พระองค์เคยสอนแก่ศิษย์เมื่อครั้งเสวยชาติเป็นพระโพธิสัตว์

บทสวดมนต์ ขันธปริตร

ป้องกันภัยจากสัตว์มีพิษต่างๆ
เช่น งู ตะขาบ แมงป่อง รวมถึงยาพิษจากผู้คิดร้าย

วิรูปักเขหิ เม เมตตัง
เมตตัง เอราปะเถหิ เม
ฉัพ๎ยาปุตเตหิ เม เมตตัง
เมตตัง กัณหาโคตะมะเกหิ จะ
อะปาทะเกหิ เม เมตตัง
เมตตัง ทิปาทะเกหิ เม
จะตุปปะเทหิ เม เมตตัง
เมตตัง พะหุปปะเทหิ เม
มา มัง อะปาทะโก หิงสิ
มา มัง หิงสิ ทิปาทะโก
มา มัง จะตุปปะโท หิงสิ
มา มัง หิงสิ พะหุปปะโท
สัพเพ สัตตา สัพเพ ปาณา
สัพเพ ภูตา จะ เกวะลา
สัพเพ ภัท๎รานิ ปัสสันตุ
มา กิญจิ ปาปะมาคะมา

อัปปะมาโณ พุทโธ อัปปะมาโณ ธัมโม
อัปปะมาโณ สังโฆ ปะมาณะวันตานิ
สิริงสะปานิ อะหิ วิจฉิกา
สะตะปะที อุณณานาภี สะระพู
มูสิกา กะตา เม รักขา
กะตา เม ปะริตตา ปะฏิกกะมันตุ
ภูตานิ โสหัง นะโม ภะคะวะโต
นะโม สัตตันนัง สัมมาสัมพุทธานัง.

ที่มา : พระไตรปิฎก ฉบับสยามรัฐ (ภาษาบาลี) เล่มที่ ๒๑ หน้าที่ ๙๔-๙๕ ข้อที่ ๖๗

ประยุกต์ใช้ : คาถานี้มีอานุภาพในการช่วยป้องกันอันตรายที่เกิดจากสัตว์ร้ายและสัตว์มีพิษต่างๆ นิยมนำมาบริกรรม เพื่อดับพิษและรักษาบาดแผลอันเกิดจากสัตว์มีพิษกัดต่อย เช่น พิษจากตะขาบ แมงป่อง งู เป็นต้น นิยมบริกรรมก่อนเข้าป่า หรือไปในที่เสี่ยงจะถูกสัตว์มีพิษทำร้าย หัวใจสำคัญของการสวดพุทธมนต์บทนี้ คือผู้สวดต้องน้อมจิตรำลึกถึงคุณของพระพุทธเจ้าให้คุ้มครองตน แล้วแผ่เมตตาจิตไปยังสรรพสัตว์ทั้งหลาย ยิ่งจิตเมตตามากเท่าไร การสวดยิ่งมีอานุภาพมากเท่านั้น
ถ้าไม่สวดหมดจะสวดเฉพาะหัวใจขันธปริตรว่า ปะฏิกกะมันตุ ภูตานิ โสหัง นะโม ภะคะวะโต นะโม สัตตันนัง สัมมาสัมพุทธานัง ก็ได้เช่นกัน